Spirituele norme en waardes

Ek verduidelik vervolgens uiteenlopende idees omtrent norme en waardes aan die hand van 'n storie. Gestel Koos is 'n fundamentalistiese Christen wat getroud is, maar wat 'n swakheid het vir mooi, jong vrouens. Gert is 'n modernistiese ateïs wat ook getroud is met 'n swakheid vir mooi vrouens. Piet is 'n getroude postmodernistiese ateïs, met dieselfde swakheid as die voorgaande twee, terwyl Jan 'n “spiritueel-bewuste” getroude man is met dieselfde swakheid. Jan glo dat sy dade en gedagtes gedurende hiérdie lewe 'n wesenlike invloed het op sy volgende lewe in 'n ander liggaam.

Koos die Christen loop een aand in 'n winkelsentrum verby 'n beeldskone jong vrou en wonder of hy 'n kans moet waag om 'n affair met haar te begin. Sy dominee en geloofsbelydenisse stel dit duidelik dat selfs die begeerte na 'n ander vrou, 'n oortreding is van een van die tien gebooie. Uit vrees vir die gevolge van die verbreking van een van God se gebooie, laat vaar hy sy waaghalsige plan. Sy hoofrede hiervoor is dus nié bekommernis oor die feit dat hy oneerlik teenoor sy vrou is, of dat sy lateraan moontlik sal uitvind wat gebeur het nie, maar wel sy bekommernis en vrees oor hoe God sal voel na een van Sy gebooie oortree is.

Gert die modernistiese ateïs, loop ook een aand verby 'n beeldskone jong vrou en besef dat dit nogal lekker en opwindend sal wees om 'n affair met haar aan te knoop. Hy ís mos 'n persoon wat glo in die grootste hoeveelheid geluk en plesier vir die grootste aantal mense. Hy besluit dus om eers rustig te probeer dink oor die affêre en 'n paar sommetjies te maak. Indien hy sou voortgaan met sy plan, sal dit miskien baie tydelike geluk en plesier vir homself en die jong vrou verskaf, terwyl dit dalk lateraan tot groot verdriet kan lei vir sy eie vrou en miskien ook vir die beeldskone jong vrou se moontlike man of ander kêrel. Sy hoofrede vir die besluit om haar nié uit te vra nie, is dus die oorweldigende pyn en lyding wat sy manewales kan veroorsaak betreffende sy verhouding met sy eie vrou en die jaloesie van die jong vrou se moontlike metgesel, teenoor die tydelike opwinding en plesier van 'n waaghalsige affair.

Die postmodernistiese ateïs Piet, loop ook een aand verby 'n wulpse mooi jong vrou en as gevolg van sy idees oor die relativistiese aard van morele waardes en sy opportunistiese lewenswyse, besluit hy dat mens nié kan beweer dat die pyn en lyding wat so 'n affair lateraan kan veroorsaak, swaarder weeg as die tydelike plesier wat dit op die kort termyn kan teweegbring nie. Hy is ook nié iemand wat baie lus is om tyd te mors met algebra nie, en hy besluit gevolglik dat die lewe te kort is om so 'n gulde geleentheid te laat verbygaan. Hy stap dus na die mooi jong vrou en vra haar om saam met hom te gaan fliek...

Jan die “spiritueel-bewuste” getroude man, glo dat elke gedagte en daad van elke mens, belangrik is in die opsig dat dit gevolge kan hê vir elke persoon wat daardeur geraak word. Terwyl hy verby die mooi jong vrou loop, dink hy gelyktydig aan die gevolge wat so 'n affair kan hê op sy eie verknogtheid aan materiële plesier aan die een kant, en die gevolge van sy oneerlikheid jeens sy vrou, aan die ander kant. Om té geheg te wees aan aardse plesiere en dit na te jaag ten koste van spirituele waardes, lei gewoonlik tot die breë pad wég van die Goddelike in plaas daarvan dat dit mens hou op die regte en nou paadjie op pad ná die Goddelike. Hy besluit gevolglik om op iets anders te fokus en sy plan vir 'n moontlike affair met haar, te laat vaar.

Verskillende norme en waardes fokus dus op verskillende prioriteite, afhangend van die lewensbeskouing waarop dit gebaseer is. Vir tradisionele Christene is dit belangrik dat die wette en verordeninge van God nagevolg moet word. Dit is van minder belang indien daardie wette en verordeninge veroorsaak dat die meeste mense op die ou end daardeur benadeel word. Indien die meeste mense op aarde dus sou besluit om nié daardie wette te gehoorsaam nie, is dit goed en reg dat hulle daarvoor gestraf word en is selfs 'n Ewige Verblyf in die Hel, meer “reg” as hul eie uiteindelike welsyn en vooruitgang op aarde. Die geloof in die grootste hoeveelheid geluk en plesier vir die grootste aantal mense, staan bekend as utilitarisme (Engels: utilitarianism). Daarvolgens behoort mens altyd eers te bepaal tot watter mate jou eie woorde of dade 'n aansienlike bydrae kan lewer tot die grootste hoeveelheid geluk vir die grootste aantal mense, alvorens jy besluit om iets te sê of te doen.   

Is alle norme en waardes ewe goed of ewe sleg, of is dit wel so dat sekere norme en waardes beter is as ander norme en waardes? Is daar 'n sekere maatstaf buite die mens wat kan bepaal of 'n sekere manier van dinge doen goed of sleg is, of is daar géén sodanige objektiewe maatstaf buite die mens wat die mens kan help om te bepaal watter manier van optrede “beter” is as 'n ander manier nie? Morele relativiste beweer dat elke mens die reg het om sy/haar eie norme en waardes te bepaal en dat een mens nié aan 'n ander kan voorskryf wat die beste manier van optrede is nie. Boeddhiste is gewoonlik redelik “oop” en toegeeflik betreffende mense se uiteenlopende norme en waardes, maar hulle is beslis nié morele relativiste nie, omdat hul “Noble Eightfold Path” wel verwys na sekere optredes wat meer reg is as andere. Hulle verwys o.a. na “Right Speech” en “Right Action” wat reg is omdat dit hulle help om gouer verlossing of Nirvana te bereik. Soortgelyk daaraan glo ék dat sekere gedagtes, woorde en dade beter is as andere indien dit 'n bydrae lewer om mense as't ware “nader te beweeg” aan eenwording met die Goddelike. 'n Reeksmoordenaar se morele norme en waardes is dus minder “reg” as 'n monnik s'n, juis omdat dit die reeksmoordenaar verknog hou aan sy eie woede en wraakgierigheid en gevolglik verder weerhou vanaf moontlike eenwording met die Goddelike.

Kom ons veronderstel dat Sannie die geleentheid het om geld te steel en dat sy redelik seker daarvan is dat niemand gaan uitvind dat sy die geld gesteel het nie. Kom ons veronderstel verder dat Sannie iemand is wat nié in die voortsetting van bewuste bestaan ná die dood glo nie. Sannie is dus redelik seker daarvan dat sy nié tydens hierdie lewe daarvoor gestraf gaan word nie en sy glo ook verder dat daar geen God of “wette van Karma” is wat ná haar dood gaan veroorsaak dat sy gestraf sal word vir haar wandaad nie. Kom ons veronderstel dat Linda iemand is wat ook die geleentheid het om geld te steel sonder dat iemand anders dit sal uitvind, en dat sy iemand is wat glo in reïnkarnasie en die moontlikheid dat wandade tydens hierdie lewe, nadelige gevolge kan hê op haar volgende lewe in 'n ander fisiese liggaam. Indien beide Sannie en Linda van staanspoor af goeie persone is met redelike hoë morele waardes, sal hulle nié besluit om die geld te steel nie, maar indien albei van hulle redelik selfgesentreerd is met twyfelagtige morele waardes, sal Sannie wel makliker die besluit kan neem om die geld te steel, omdat sy géén vrees het dat sy daarvoor gestraf gaan word nie. Die logiese gevolgtrekking vanuit die voorgaande is dat 'n geloof in die lewe na die dood, wél die moontlikheid bied om mense beter te motiveer om nié 'n wandaad te pleeg nie. 

Na die bewindsoorname van die Bolsjewiste in Rusland in 1917, het die nuwe heersers besef dat die Russiese bevolking al die jare gewoond was aan die morele norme en waardes wat deur die Russies-Ortodokse Kerk aan hulle voorgehou is. Die uitgediende, vreesaanjaende geloof in strawwe deur die Christene se Persoonlike God, is gevolglik vervang deur die vreesaanjaende en gewelddadige onderdrukking van die mense van Rusland deur die nuwe kommunistiese maghebbers vir 'n tydperk van meer as 70 jaar. Die tradisionele Christelike waardes van hedendaagse Wes-Europeërs is grootliks vervang deur postmodernistiese, materialistiese waardes. Ongelukkig is die gevolg daarvan dat daar deesdae geen gemeenskaplike getrouheid en weinig kulturele waardes is wat eenheid onder die Wes-Europeërs kan bewerkstellig nie. Gevolglik bied hulle bitter-min weerstand teen die opdringerige houding van Moslems wat in toenemende getalle na Europa emigreer.

Terwyl Godsdienstige Fundamentaliste hul norme en waardes baseer op “Soek allereers die eer van God!”, baseer Materialistiese Ateïste húl norme en waardes op die aanname dat die “mens” die enigste maatstaf is van alle norme en waardes. Godsdienstige mense se  veronderstelde “eer van God” was ook nie altyd in ooreenstemming met die welsyn van die meeste mense nie en het al dikwels gelei tot heelwat verdeeldheid, pyn en ellende; asook tot talle oorloë wat in die naam van godsdienstige idees gevoer is. Godsdiensleiers het hul volgelinge soms weggelei vanaf behoorlike morele waardes deur te versuim om duidelikheid te verskaf aangaande o.a. behoorlike optredes teenoor mense van ander bevolkingsgroepe - soos in die geval van baie Afrikaanse kerkleiers van die driesuster kerke! Die idee dat die mens die “kroon van die skepping” is, kan mense ook daarvan weerhou om bewus te wees van die welsyn van nie-menslike lewensvorme op die aarde, en kan gevolglik aanleiding gee tot die besoedeling van die aarde en die uitroei van dierespesies.

Die humanistiese idee waarvolgens die “mens” die maatstaf is van alle norme en waardes, het ongelukkig al dikwels gelei tot verskillende interpretasies van wat met die “mens” bedoel word. Die “mens” kan verwys na 'n sekere rassegroep, sekere families, die hele mensdom uitsluitend alle nie-menslike diere, of selfs na slegs een enkele persoon! Vir die fascistiese ondersteuners van Mussolini was die welsyn van die “Staat” die belangrikste, vir die Nazi’s was die welsyn van die Ariese ras die belangrikste en die staat slegs 'n manier om die welstand en vooruitgang van daardie ras te verseker. Marxistiese regeringsleiers binne die Sowjetunie het voorgegee dat hulle hulself beywer vir die uiteindelike verwesenliking van 'n wêreldorde waarin alle goedere gemeenskaplike besit sal wees en waarin alle mense se behoeftes bevredig sal word, terwyl hulle in die praktyk hoofsaaklik op hul eie belange gefokus het. Die liberale waardes en hedendaagse materiële vooruitgang van Wes-Europese sekulêre lande soos Swede, die Nederlande en Denemarke, sal heel waarskynlik oor 50 jaar vervang word deur oorwegend Moslem lewenswaardes, indien Westerlinge nié genoegsame weerstand bied teen die instroming van Moslem-immigrante nie.

Morele norme en waardes van samelewings het deur die jare verander afhangend van die invloed wat sekere godsdienstige, spirituele en/of kulturele beginsels op die breë samelewing uitgeoefen het. Die Israeliete het byvoorbeeld baie jare gelede nié 'n probleem gehad met slawerny of die steniging van ongehoorsame kinders nie, omdat daardie praktyke volgens hulle nié teenstrydig was met die voorskrifte van hul “heilige” geskrifte nie. Die “eer van God” het volgens hulle, swaarder geweeg as die lyding wat veroorsaak is deur onderdrukkende wette t.o.v. slawerny en patriargale waardes. Die latere nie-Christelike “sekulêre” regeringsleiers van die ou Sowjetunie en Rooi-Sjina het as Materialistiese Ateïste, nie 'n probleem gehad met die vervolging en uitwissing van miljoene “andersdenkende” mense nie. Indien regeringsleiers egter sou glo dat daar 'n gedeelde essensie tussen alle lewende wesens is en dat hulle juis om daardie rede respek en agting behoort te hê vir alle lewende wesens, behoort hulle vanselfsprekend minder daarop fokus om hulself te bevoordeel ten koste van die ander minder-bevoorregte inwoners van die land. Indien die ander inwoners van die land óók dieselfde spirituele beginsel sou aanvaar, sal hulle óók minder geneig wees om andere te benadeel ten einde hul eie kortsigtige belange te bevorder. Indien alle inwoners van 'n land dus van staanspoor af respek vir ander mense het en gevolglik omgee vir hulle, sal dit vir 'n regering nié nodig wees om onderdrukkende wette en maatreëls in te stel ten einde goeie morele norme en waardes in die samelewing te waarborg nie. 'n Spiritueel-bewuste persoon sal dus twee-keer dink voordat hy/sy sou besluit om iemand anders te beroof of gewelddadig te verkrag.

Sexuality and Spirituality

There is a definite connection between moral values and sexuality. Religious Fundamentalists usually emphasize the importance of monogamous heterosexual relationships. There are exceptions, such as Mormons who previously allowed a man to have more than one wife, and present-day Muslims in some Arab countries for whom it is permissible for a man to have more than one wife, while a woman may only have one husband! It is especially significant that many years ago some communists decided to finally get rid of the institution of the nuclear family. However, they never managed to sufficiently accomplish their plan in any Marxist country - countries such as Cuba, Red China or the former Soviet Union. Even they - as supporters of a Materialist-Atheistic worldview, realized that the acceptance of the institution of the nuclear family by the general community was an excellent method by which they could regulate their subjects' sexual urges. A nuclear family usually consists of a husband and wife with their two or more children. It is based on a monogamous heterosexual relationship between only one man and one woman. The traditional Christian view according to which one man should be sexually faithful to only one woman and vice versa, is based on a literal interpretation of particular verses of the first book in the Bible, viz. Genesis:

• Genesis 2:18 “Then the Lord God said, 'It is not good that the man should be alone; I will make him a helper fit for him.'”
• Genesis 2:24 “Therefore a man shall leave his father and his mother and hold fast to his wife, and they shall become one flesh.”

Many years ago Gnostics were more lenient regarding sexual relations and there were even rumours that early Gnostic Christians participated in orgies. Roman pagans were known for their frequent orgies. The priest class (French: parfait) of the Gnostic Cathars preferred celibacy to the married life during the Middle-Ages. Contemporary Roman Catholic and Buddhist nuns and monks also prefer that way of life. There is a rumour about some Buddhist monks who are apparently allowed to visit “unsavoury” places once a month to satisfy their sexual desires. Apparently the aim is to get rid of a too strict repression of their sexual urges. It was found that an excessive repression of sexuality could perhaps later lead to an obsession with sex. We are aware of the horrible abuse of children by Catholic priests, which may also be one of the adverse consequences of the unnatural repression of their sexual desires.

Initially I became embittered and disillusioned with Christianity when during high school I had a disagreement with the minister at a Sunday School Camp. He sent one of his sons to search me and my friend's bags. His son had found some library books in my bag that was considered as being “unchristian” during those years, even though the books were legal. That minister of the Church was definitely not impressed with books that I read that uncovered the lies and deception by some religious leaders. One of the main reasons why I thereafter moved even further away from traditional Christianity was their very narrow conception of “correct” sexual norms and values. I started wondering why every person should have a relationship with someone else before it will be permissible for them to have sexual intercourse with that other person. What should someone do who for many years struggles to meet someone else with whom he/she can have a relationship? Is it right and proper that such people should start to develop psychological problems because of the unnatural repression of their sexual desires? Most ministers' inability to answer these questions properly induced me to increasingly doubt the validity of Christian fundamentalists' claim that the Bible is the inerrant Word of God and that we can find answers to all our concerns within it.

There are mainly three different options with regard to sexual relationships between people. Some people decide to base their sexual lifestyle on a combination of two or even all three of these options:

• Be faithful to one partner only. This implies that both people should have a sexual and love relationship with one another only. Religious Fundamentalists such as Angus Buchan and Gretha Wiid are notorious for forcing this option down other peoples' throats!
• The Polyamory option whereby one person has a sexual and emotional relationship simultaneously with more than one person. There are very few people who have successfully applied this option, although many people already tried it without any notable success!
• The promiscuous option implies sexual intercourse with several others, without the “burden” of being emotionally involved with them. There are many swinger clubs in South Africa which are regularly visited by married couples. Over the years there were thousands of married and unmarried men who often visited prostitutes. Even watching a pornographic movie or visiting a strip club such as Teazers, can in some ways be considered as being part of this option!

Emotional involvement with other people leads to affection for them, which is often associated with increased attachment to temporary material things such as big houses and expensive cars. This in turn leads to increased pain and suffering associated with the loss that people experience when they realize that all contingent things are transitory. The abovementioned first option can therefore sometimes be a hindrance to anyone who is serious about pursuing a “spiritually aware” lifestyle. Because people who choose the third option are usually not so much attached to people with whom they have sexual experiences, it is sometimes more convenient for them to spend time on spiritual and philosophical matters. Because some ascetics and yogis are so focused on the manifestation of the Divine in their lives, they have lost all interest in sexual activities. Maybe their complete abstinence from all sexual acts is even better than the third option and in the end the most “spiritual” way of life which all people should attain?

People's attention is constantly being focused on sex especially through TV soap operas and gossip in the newspapers. In this way their attention is once again diverted from better ways to improve the manifestation of the Divine in their own lives, as well as from more vital issues such as investigating how corrupt politicians are being manipulated by powers “behind the scenes”. Many “spiritually conscious” people prefer to not focus too much on their sexual desires, but rather to focus increasingly on the pursuit of a more spiritual way of life in order to better manifest the Divine in their own lives as well as in the lives of others.

Raakpunte tussen godsbeskouinge, lewensbeskouinge en ander terreine

Maak dit enigsins sin om godsdienstige idees te betrek by ander lewensterreine soos o.a. die wetenskap, die politiek en mense se seksuele lewenswyses, of is godsdiens té “verhewe” bo hierdie ander terreine? Kan die wetenskap gebruik word om godsdienstige idees te ontleed, soos beweer word deur skrywers soos o.a. Richard Dawkins, of is daar 'n onoorbrugbare kloof tussen godsdiens en die wetenskap? Die evolusionêre bioloog Stephen Jay Gould het verwys na die Non-overlapping magisteria (NOMA) tussen godsdiens en die wetenskap en het aangevoer dat die een nié die ander se terrein mag betree nie. Wetenskaplikes is dus volgens hom, nié veronderstel om godsdienstige idees in verband met die skepping of die ouderdom van die aarde te kritiseer nie en teoloë is nié veronderstel om uitsprake te maak wat verband hou met die wetenskaplike terrein nie.

Heelwat mense is nie gemaklik daarmee dat sekere mense beswaar maak teen spesifieke godsdienstige idees nie. Selfs “vrydenkende” mense het al beweer dat godsdiens 'n private aangeleentheid is en dat andere hoegenaamd géén reg het om mense se (selfs belaglike) geloofsoortuigings te kritiseer nie. Dit sou egter nogal ideaal gewees het indien ons in 'n wêreld geleef het waarbinne die gevolge van mense se godsdienstige idees hoegenaamd géén skade aan andere of die omgewing aangerig het nie. Idees kan op sigself nie skadelik wees nie, maar dit kan gelowiges aanmoedig om sekere wandade te pleeg in die naam van dit waarin hulle glo. Dit kan hulle selfs aanmoedig om hulself op te blaas en in die proses andere se lewens ook te beëindig, of om selfs wetgewing te bevorder wat byvoorbeeld homoseksuele dade as onwettig verklaar.

Godsdienstige idees kan politici en kerkleiers selfs aanmoedig om wetenskaplike ontdekkings te onderdruk - ontdekkings wat die mensdom kan help om vordering te maak op veral die mediese terrein. Wetenskaplikes soos Copernicus en Galileo Galilei is deur die Rooms-Katolieke Kerk vervolg gedurende die Middeleeue. Die gevolg van hierdie onderdrukking van die vrye denke van mense was die sogenaamde Donker Eeue wat die vooruitgang van die mensdom vir ongeveer 'n duisend jaar vertraag het.

Die meeste hedendaagse politieke partye het 'n Program van Beginsels wat dikwels op godsdienstige beginsels gebaseer is. So byvoorbeeld was die ou Nasionale Party se Program van Beginsels gebaseer op geloof in God Drie-Enig en op tradisionele Calvinistiese geloofsbeginsels. Godsdienstige idees word ook dikwels gebruik om selfs belangrike besluite soos o.a. oorlogverklarings, te regverdig. 'n Goeie voorbeeld hiervan is die Amerikaners, Israeli’s en Moslems se aanhoudende aggressie teenoor mekaar in die Midde-Ooste.

Baie ateïstiese aktiviste beywer hulself vir die volledige skeiding tussen Kerk en Staat en dring daarop aan dat landswette nié op godsdienstige wette of godsdienstige waardes gebaseer behoort te word nie. In die praktyk het byna alle lande een of ander wet wat beïnvloed is deur hul inwoners se godsdienstige agtergrond. Die formulering van landswette van selfs oorwegend nie-godsdienstige lande soos Japan en Swede, is lank gelede beïnvloed deur hul voorouers se godsdienstige voorveronderstellings.

Die Goddelike kan beskou word as dié belangrikste Werklikheid, omdat mense hierdie Werklikheid beskou as Iets wat verhewe is bo enige menslike konsepte oor die hoogste vorm van die Volmaakte, die Skone en die Goeie. Indien die Goddelike 'n Werklikheid is, en nié slegs 'n vorm van wensdenkery soos beweer word deur positiewe ateïste nie, móét hierdie Werklikheid 'n invloed hê op die lewensbeskouing van 'n persoon wat hierdie Werklikheid ernstig opneem. Daar moet 'n verband wees tussen so 'n persoon se denke, dade en die idees wat sodanige persoon het oor die eienskappe van dit wat hy/sy beskou as dié belangrikste Werklikheid. 'n Persoon se geloof in 'n wraakgierige God weerspieël dikwels die betrokke persoon se optrede en gedagtes teenoor mense van wie hy/sy nie baie hou nie, terwyl ateïste op hul beurt glo dat dit alleenlik mense se plig is om waardes en norme te skep, omdat daar géén God buite die mens is wat norme en waardes aan die mensdom kan voorskryf nie. 

Persone wat dink dat daar 'n vae moontlikheid is dat die Goddelike 'n werklikheid is, maar dat húlle beter dinge het om op te fokus as bespiegelinge oor die aard van die Goddelike en die verband tussen die Goddelike en ander lewensterreine, se lewensbeskouinge en lewenswaardes word egter minder beïnvloed deur hul godsbeskouing as wat Godsdienstige Fundamentaliste se lewensbeskouinge beïnvloed word deur hul idees oor God. 'n Fundamentalis wat glo dat God alle dinge “vanuit niks” geskep het en dat God nog boonop wette en reëls daargestel het waarvolgens mense veronderstel is om te lewe, sal vanselfsprekend sy/haar idees oor die lewe baseer op hierdie basiese geloofsbeginsel. Al hul denke en optredes word dan deur hulle versigtig oorweeg om vas te stel of dit wel in lyn is met God se verordeninge. So 'n persoon sal byvoorbeeld nié 'n landswet ondersteun wat openlik teenstrydig is met sy/haar spesifieke interpretasie van God se verordeninge nie. Fundamentalistiese Christene wat byvoorbeeld daarvan oortuig is dat die Bybel duidelik standpunt inneem teen homoseksualiteit, sal beslis nié huwelike tussen mense van dieselfde geslag, goedkeur of ondersteun nie.

Fundamentalistiese Christene sal nooit erken dat wetenskaplike bevindings teenstrydig is met hul veronderstelde Woord van God nie, en sal altyd die Bybel op so 'n manier interpreteer dat dit konsekwent is met hul eiesoortige verstaan van “wetenskaplike feite”. So byvoorbeeld glo sommige fundamentaliste dat die ses dae skepping waarna Genesis verwys, letterlik dié ware verloop van die ontstaan van die aarde verwoord, en dat dit wetenskaplik korrek is. Iemand anders wat glo dat die “dag” waarna Genesis verwys, allegories verstaan behoort te word en dat God nié bedoel het dat Sy Woord noodwendig wetenskaplik korrek verstaan behoort te word nie, sal makliker die getuienis vir evolusie kan aanvaar en sal gevolglik méér bereid wees om “teïstiese” evolusie te ondersteun. Teïstiese evolusie is die aanvaarding van beide die oorweldigende wetenskaplike getuienis vir evolusie én die geloof in 'n Persoonlike God wat aanvanklik die eerste vorm van lewe vanuit “dooie” anorganiese materie geskep het. Sommige prominente godsdienstige wetenskaplikes soos o.a. Francis Collins, ondersteun teïstiese evolusie.

Die wetenskap as geheel bestaan uit verskeie vakgebiede waarvan elkeen van toepassing is op 'n sekere “deel” van die Kosmos. Fisika en Chemie is van toepassing op die bestudering van hoofsaaklik anorganiese materie en die wette wat daarop van toepassing is, wiskunde is van toepassing op abstrakte begrippe soos getalle, hoeveelhede en geometriese vorms. Sterrekunde is van toepassing op die bestudering van die hemelruim se sterre, planete, komete, ens., terwyl die biologiese wetenskappe van toepassing is op organiese lewensvorme. Dit gebeur dikwels dat die een veld van die wetenskap oorvloei in 'n ander veld en daar kan gevolglik byvoorbeeld nie beweer word dat daar 'n “onoorbrugbare kloof” tussen sterrekunde en biologie bestaan nie. Sommige wetenskaplikes beweer selfs dat lewe miskien afkomstig is vanuit meteoriete wat die aarde miljoene jare gelede getref het - die sogenaamde panspermia teorie. Godsdiens en spiritualiteit fokus hoofsaaklik op nie-materiële dinge, die sekulêre natuurwetenskappe op “meetbare” materiële dinge, terwyl die politiek fokus op die magsverhoudinge tussen mense. Godsdienstige uitsprake oor die aard van die Goddelike en die hiernamaals oorvleuel soms met wetenskaplike ontdekkings oor die kosmologie, geologiese getuienis vir die ouderdom van die aarde en sielkunde, terwyl dit ook die politieke besluite van beide politici en hul ondersteuners kan beïnvloed.

Indien kerkleiers huiwerig is om standpunte in te neem oor kwessies wat vir hul lidmate ná aan die hart lê, kan hulle moontlik baie van die lidmate vervreem van die kerk. Kerke word vir die ontevrede lidmate dan toenemend irrelevant omdat hulle voel dat die kerkleiers nié genoegsame leiding kan verskaf oor belangrike sake nie. Miskien is dit die hoofrede waarom die NG Kerk soveel duisende lidmate verloor het die afgelope jare. Indien kerkleiers daarop aandring dat godsdiens en politiek volledig van mekaar geskei behoort te word, ontaard godsdiens in iets soortgelyk aan mense se sport beheptheid wat hulle tydelik laat vergeet van ernstige politieke kwessies en wat deur korrupte politici verwelkom word omdat dit maar net nog 'n onderwerp is wat die “gepeupel” se aandag aflei van hul duistere motiewe en optredes. Die meeste mense fokus hoofsaaklik op maniere om geld te maak, sportgebeure, motorkarre, vermaak op die TV en die nuutste skinderstories oor akteurs en sporthelde. Hulle word daarin aangemoedig deur magsbehepte politici en eienaars van die hoofstroommedia.

'n Herlewing van antieke spirituele wyshede

Die Griekse filosoof Plato het verwys na 'n kontinent met die naam Atlantis wat na bewering duisende jare gelede onder die see verdwyn het as gevolg van 'n geweldige natuurramp. Die inwoners van daardie kontinent het blykbaar vir baie jare in 'n soort idilliese paradys gelewe en het 'n lewenswyse gehad wat op ideale godsdienstige/spirituele idees gebaseer was. Naderhand het 'n sekere deel van daardie beskawing afgewyk van die oorspronklike “perfekte godsdiens” en het hulle begin om die Donker Kunste te beoefen. Sommige navorsers beweer dat die natuurramp 'n soort straf was vir die “sondige” lewe wat die inwoners gelei het.

Hedendaagse navorsers soos o.a. die Britse skrywer Graham Hancock, beweer in sy boeke Fingerprints of the gods en Underworld, dat daar werklik so 'n “super-beskawing” was waarvan sommige lede seevaarders was wat hul wyshede met ander beskawings gedeel het. Die Atlantiërs was na bewering die oorspronklike argitekte van die piramiedes van Egipte en Suid-Amerika. Na die natuurramp het sommige van die oorlewendes na ander dele van die wêreld gereis en was hulle die skeppers van die antieke beskawings van Egipte, Sumerië en Indië. Sommige navorsers beweer dat die Indoe-Ariërs wat Indië binnegeval het, óók afstammelinge was van die inwoners van Atlantis en dat die oorspronklike Hindoe-geloof en die Vedas-geskrifte waarop daardie geloof gebaseer was, baie soortgelyk was aan die Atlantiërs se “perfekte godsdiens”. 

Die oorspronklike kastestelsel is in Indië ingestel om 'n vorm van “Apartheid” te handhaaf tussen aan die een kant die godsdienstige regeerders en militêre leiers bestaande uit hoofsaaklik blankes, en aan die ander kant die res van die bevolking. Op daardie stadium het die Indoe-Ariërs alreeds afgewyk vanaf hul voorouers se verhewe godsdienstige en morele waardes, juis omdat hulle neergesien het op die nie-blanke bevolking en hulle gevolglik onderdruk het. Daardie “Apartheidswette” was op die ou end tog nie so doeltreffend nie, omdat die nie-blankes en blankes dikwels ondertrou het en die voorouers was van die latere Indiërs. Die blankes kon naderhand nie langer die nie-blankes binne hul geledere doeltreffend onderdruk nie. Soortgelyk daaraan kon die latere Romeinse ryke en republieke ook op die ou end nie die afstammelinge van hul slawe voldoende beheer nie. Dit herinner nogal baie aan die soortgelyke ervarings van Afrikaners duisende jare daarna!

Die wysgere wat duisende jare gelede gelewe het, het hulself dikwels in selle of geheime organisasies gegroepeer en het ook slegs sekere waarhede aan die ander ingewydes wat aan daardie groepe behoort het, bekendgemaak. So byvoorbeeld moes Pythagoras se aanhangers stapsgewys sekere inisiasies ondergaan voordat belangriker kennis en wyshede aan hulle bekendgemaak is. Hulle was verbied om daardie kennis aan die nie-ingewyde bevolking bekend te maak. Die geheime of “esoteriese” spirituele waarhede wat aan die ingewydes bekend was, het verskil van die “eksoteriese” waarhede waarvan baie ander mense bewus was. Die Bybel verwys na diegene wat wegbeweeg het vanaf “melkkos” en wat daarna gereed was vir die “vaste voedsel” oftewel diepere betekenisse van spirituele waarhede. Baie van die feëverhale en mites van die verlede het sekere esoteriese betekenisse gehad wat alleenlik deur ingewydes verstaan is. Die ou wysgere het dikwels daardie stories gebruik om die wyshede oor te dra na ander ingewydes van toekomstige geslagte. So het sekere Bybelverse eintlik esoteriese betekenisse - Bybelverse wat dikwels anders op 'n letterlike manier deur Ortodokse Christene geïnterpreteer is.

Die eksoteriese verstaan van die “heilige” geskrifte het lateraan só prominent geword, dat die esoteriese verstaan daarvan onderdruk is en die aanhangers van die esoteriese wyshede dikwels op gewelddadige wyse vervolg is. Dit is egter insiggewend dat die esoteriese tradisie nog steeds binne bykans alle gelowe teenwoordig is. Dit vorm die kernbetekenis van teologiese en godsdienstige idees wat op die ou end alle godsdienstige tradisies op 'n manier aan mekaar verbind. Die wysgere van die verskillende godsdienste gebruik byvoorbeeld verskillende woorde om na dieselfde “esoteriese” begrip te verwys. Esoteriese Boeddhiste verwys na die essensiële leegheid (Engels: essential emptiness) van alle dinge insluitend elke persoon se innerlike Boeddha-natuur, terwyl Hindoe Brahmaniste die woord Brahman gebruik om na die Goddelike Absolute te verwys; asook die woord Atman om na elke persoon se inherente Goddelike gees of “vonk” te verwys. Teosowe gebruik die woord Parabrahman wanneer hulle na die Onpersoonlike Goddelike verwys, terwyl Taoïste praat van die Tao.

Die eksoteriese of “letterlike” verstaan van godsdienstige geskrifte het dikwels “gewone” mense bewus gemaak van die belangrikheid van 'n geloof in iets hoër as hulself; asook van die belangrikheid van goeie morele norme en waardes. Letterlike interpretasies was ongelukkig 'n handige hulpmiddel in die hande van selfsugtige maghebbers, wat gelei het tot die latere onderdrukking en misleiding van miljoene volgelinge van godsdienste. Solank mense nie wegbeweeg vanaf die idee van 'n Almagtige God wat bewus is van elke haar op elke mens se kop nie, sal hulle vasgevang bly binne die vreesaanjaende dogmas van die georganiseerde monoteïstiese gelowe. Ek het alreeds die samewerking tussen politici en kerkleiers breedvoerig bespreek, maar wil egter ook daarop wys dat wysgere miskien oorspronklik goeie bedoelings gehad het toe hulle die eksoteriese verstaan van sogenaamde heilige geskrifte aan andere bekendgemaak het, ten einde goeie morele norme en waardes aan die res van die samelewing voor te hou.

Omdat sekere beskawings duisende jare gelede moontlik beter spirituele norme en waardes as die hedendaagse postmoderne mense gehad het, beweer sommige denkers dat daar moontlik lank gelede 'n Goue Era in die wêreld was en dat ons vandag 'n soort Donker Era beleef. Sommige Hindoes en teosowe glo in die sikliese aard van wêreldse gebeure en dat die wêreld nie noodwendig gaandeweg verbeter het nie. Tegnologiese vooruitgang en die ontwikkeling op wetenskaplike terreine impliseer ook nié noodwendig dat mense na gelang van tyd “beter” word nie. Mense kan byvoorbeeld wonderlike tegnologieë hê, maar hulle kan daardie kennis aanwend om geweldige skade aan die aarde aan te rig indien hulle nié goeie spirituele norme en waardes sou nastreef nie. Oliemaatskappye het deur die jare geweldig baie winste gemaak, maar ongelukkig het daardie winste en tydelike voordele vir veral Westerlinge, gepaardgegaan met die besoedeling van die oseane en die vernietiging van seelewe.

Ek het jare gelede die “Hindoe-Bybel” naamlik die Bhagavad Gita, gelees en besef dat Hindoes óók onder mekaar verskil wat betref hul godsbeskouinge. Die lede van die Hindoe-kultus International Society for Krishna Consciousness (die sg. “Hare Krishna” kultus), glo dat God 'n Persoon, naamlik Krishna is en hulle verwys dikwels na Krishna as die “Supreme Personality of Godhead”. Sommige ander Hindoes soos byvoorbeeld Brahmaniste en Advaita Vedanta-ondersteuners, glo in God as 'n Onpersoonlike Absolute. Die eksoteriese gedeelte van godsdienste het die verstaan van die Goddelike naderhand verpersoonlik deur menslike eienskappe aan die Goddelike toe te eien. Op daardie manier was die verstaan van die Goddelike egter meer toeganklik vir die meeste ander mense, omdat dit makliker vir hulle was om God as 'n Persoon te beskou waarmee mense op 'n persoonlike vlak verhoudings kon hê. Baie wysgere het dus 'n meer panenteïstiese godsbeskouing gehandhaaf, terwyl die “gewone” godsdienstige mense, 'n teïstiese verstaan van die Goddelike ontwikkel het.

Daar word dikwels na Boeddhisme verwys as 'n “ateïstiese” godsdiens of manier van lewe, omdat baie Boeddhiste soos o.a. die Dalai Lama, beslis nié in 'n Persoonlike, Almagtige Skeppergod glo nie. Dit is egter insiggewend dat die volgende gedeelte op bladsye 3 en 4 van die inleiding tot die boek Pure Land Pure Mind, geskryf deur Boeddhistiese Meesters Chu-hung en Tsung-pen, soortgelyk is aan hedendaagse denkers soos o.a. Karen Armstrong, Ken Wilber, Deepak Chopra en Biskop John Shelby Spong, se panenteïstiese godsbeeld:

“'Buddha' is the name for the one reality that underlies all forms of being, as well as an epithet for those who witness and express this reality. According to the Buddhist Teaching, all people possess an inherently enlightened true nature that is their real identity. By becoming mindful of buddha, therefore, people are just regaining their own real identity. They are remembering their own buddha-nature. ... Buddha exists in many forms, but all share the same 'body of reality', the same Dharmakaya, which is formless, omnipresent, all-pervading, indescribable, infinite - the everywhere-equal essence of all things, the one reality within-and-beyond all appearances.”

Dit was dus vir baie filosowe en “mistieke” wysgere méér wenslik om die Goddelike te verstaan as 'n Absolute Werklikheid waarmee 'n direkte belewenis van mistieke eenwording moontlik was, terwyl die verstaan van die Goddelike as 'n “Super-Persoon” buite Sy skepping, makliker was vir die meeste ander “gewone” mense vir wie dit nie van wesenlike belang was om gedurig oor die aard van die Goddelike te filosofeer nie. 'n Letterlike in plaas van allegoriese of esoteriese verstaan van “heilige geskrifte”, was ook meer geskik vir “nie-filosofiese” mense. 

Ateïs vs. ateïs - modernisme en postmodernisme

Moderniste beklemtoon die outonomie van die individu en van bepaalde groepe mense, in teenstelling met die pre-moderne era se mense se beklemtoning van die belangrikheid van die bepalende invloed van 'n buite-menslike objektiewe God of Absolute. Volgens moderniste is die mens die maatstaf van alle dinge en gebruik mense hul verstandelike vermoëns om die wêreld 'n beter plek te probeer maak deur die gebruikmaking van tegnologie en humanistiese norme en waardes. Moderniste poog om hul eie idees aangaande “vooruitgang” op alle mense en kulture van toepassing te maak. Die koloniale magte het bv. hul “meerderwaardige” tegnologie en godsdienste bekendgestel aan die inboorlinge van Afrika en Amerika. Fascisme beklemtoon die belangrikheid van die Staat, Nietzsche praat van die Übermensch as hoogste ideaal van die mensdom, terwyl kommuniste  strewe na die verwesenliking van die ideaal van die gemeenskaplike besit van alle eiendomme en hulpbronne.

Postmoderniste daarenteen, beklemtoon die bepalende memetiese (vergelyk Richard Dawkins se memes) invloed van mense se handelinge en houdings op ander mense. Postmoderniste ontken die bestaan van objektiewe, absolute waardes buite die mens. Volgens hulle is daar géén gemeenskaplike norme of waardes wat deur alle mense en alle beskawings nagevolg behoort te word nie, en is alle mense se lewenswaardes afhanklik van die invloed wat die waardes en gedrag van ánder mense op hulle het. Postmoderniste kritiseer o.a. die koloniale magte se pogings om hul eie norme en waardes op die Afrikane en Rooi-Indiane van Amerika af te dwing. Waardes en norme is volgens postmoderniste altyd relatief en verander met verloop van tyd. Daar is vervolgens geen gemeenskaplike ideaal of utopiese wêreldorde waarna alle mense behoort te strewe nie. Postmoderniste verwerp dus die Boeddhiste se strewe na Nirvana, die Christene se hoop op ʼn Ewige Lewe en die Moslem-selfmoordenaar se hoop op prettige tye saam met 72 maagde in die hiernamaals. Materialistiese Ateïste is gewoonlik óf ondersteuners van modernisme, óf van postmodernisme. Terwyl baie Materialistiese Ateïste ondersteuners is van postmodernisme en morele relativisme, is daar andere soos Sam Harris wat in sy boek The Moral Landscape, beweer dat die wetenskap wél sekere riglyne en gemeenskaplike waardes aan alle mense kan verskaf wat kan lei tot 'n beter wêreld met minder pyn en lyding. Dan is daar ook humanistiese ateïste en agnostici, soos bv. lede van The New York Society for Ethical Culture [1] wat reken dat die bevordering van die waardes van Etiese Humanisme kan lei tot 'n beter wêreld.

Kritici van postmodernisme beweer dat dit lei tot 'n vervlakking van mense se lewens, omdat daar geen gemeenskaplike objektiewe waardes is wat samehorigheid binne 'n samelewing bewerkstellig nie. Die idee dat die Pous, Koning of Keiser, die verteenwoordiger van God op aarde is, het 'n gemeenskaplike saambindende geloof verskaf aan mense gedurende pre-moderne tye. Terwyl daar sekere voordele daaraan verbonde is om weg te beweeg vanaf ou en uitgediende konsepte wat voorheen as die “absolute waarheid” deur beide godsdienstiges en wetenskaplikes aanvaar is, is dit ongelukkig 'n probleem wanneer die meeste inwoners van 'n land só ingestel is op individuele vryheid dat daar gevolglik byna géén ander gemeenskaplike waardes is wat deur hulle nagevolg word nie. Dit kan 'n samelewing daarvan weerhou om voldoende weerstand te bied teen uiterlike bedreigings. 'n Goeie voorbeeld hiervan is baie hedendaagse Europese lande wat postmodernisme omarm het, en as gevolg daarvan min weerstand bied teen die Moslem-immigrante wat hul eie fundamentalistiese lewenswaardes soos bv. Sharia wette, op die Europeërs wil afdwing.

Prof. Danie Goosen verwoord as volg die verskille tussen modernisme en postmodernisme op bladsy 168 van sy boek Die Nihilisme:

“Die modernisme en die postmodernisme word gekenmerk deur óf ʼn dualisme waarvolgens ʼn voorkeur aan die outonome self ten koste van die gemeenskap gegee word (die modernisme), óf ʼn monisme waarvolgens die self en die ander van hul selfstandigheid ontneem en in ʼn gryse indifferensie opgeneem word (die postmodernisme).”

Modernistiese regeringsvorms soos o.a. fascisme en kommunisme het 'n gemeenskaplike ideaal of doelwit aan die burgers van sodanige lande verskaf, terwyl postmodernistiese, liberale humanisme uiteindelik lei tot 'n gryse afplatting of indifferensie (die woord wat prof. Danie Goosen gebruik) binne 'n samelewing. Postmodernisme word deur hom beskou as een van die oorsake van nihilisme (die verwerping van die idee dat die lewe enige noemenswaardige betekenis of waarde kan hê). Materialisme, verbruikerisme en kleinlike selfsug vul gewoonlik die lugleegte wat deur postmodernisme veroorsaak word.

Godsdienstige Fundamentaliste neem dikwels hul kans waar om ook die lugleegte te vul wat veroorsaak word deur die invloed van postmodernisme op veral jong Westerse Europeërs. Richard Dawkins het onlangs gereageer op die kommerwekkende tendens in Brittanje waar ongeveer 5 000 mense per jaar die Moslem-geloof aanvaar. Sy volgende opmerking is nogal tipies van 'n “modernistiese” ateïs se bekommernis oor die toename in populariteit van Godsdienstige Fundamentalisme onder veral die jeug van Brittanje:

“These young people [new converts to Islam] have voluntarily adopted a belief system which has the unique distinction of prescribing execution as the official penalty for leaving it. I have enormous sympathy for those people unfortunate enough to be born into Islam. It is hard to muster much sympathy for those idiotic enough to convert to it.” [2]

Die bekende Suid-Afrikaanse skeptikus en ateïs, George Claassen, kritiseer postmodernisme as volg  op bladsye 235 tot 239 van sy boek Geloof, bygeloof en ander wensdenkery:

“Wat hierdie soort postmodernistiese denke  inderdaad doen, is om die rasionele denkprosesse van die wetenskap te bevraagteken en verdag te maak. Wetenskaplike feite bestaan dus nie meer nie, maar moet gesien word uit die oogpunt van wie dit vertel.”

Op bladsy 237 sê hy die volgende:

“Die postmoderniste se aanval op die wetenskap en die werklikheid sal geen jota of tittel verander aan daardie werklikheid nie. ... Geesteswetenskaplikes wat hierdie universele [wetenskaplike] wette ontken, is onwetenskaplik en blindes wat die blindes lei.”

Interessant genoeg verwys hy ook op bladsy 238 na Richard Dawkins se kritiek teen postmodernisme in o.a. die hoofstuk “Sense and sensibility” van sy boek A devil's chaplain: selected essays by Richard Dawkins en sy Nature-artikel met die opskrif “Postmodernism disrobed”.

---

[1] http://www.nysec.org

[2] http://richarddawkins.net/articles/573045-the-islamification-of-britain-record-numbers-embrace-muslim-faith

Jaco Steyn's New Spiritual Creed

Most contemporary debates about religious issues occur mainly between supporters of Religious Fundamentalism (e.g. dr. William Lane Craig and dr. Michael Licona) and proponents of Materialistic Atheism (e.g. Richard Dawkins and Sam Harris). This usually creates the impression that there are essentially only two important ideas about the nature of the Divine and that people ought to choose between either the belief in the personal nature of God, or the idea that there is no God or Divinity. However, there is a third worldview based on the belief that the nature of the Divine is impersonal/non-personal. The latter outlook is not as well known to Westerners as the previous two, because it is closer to beliefs of the Far Eastern countries -beliefs such as Hinduism and Buddhism. Due to the influence of traditional Calvinist values and the fact that South Africa's Constitution prior to 1994 was based on faith in the Triune God of traditional Christianity, the vast majority of South Africans are at present supporters of Religious Fundamentalism. These South Africans usually assume that any person who does not believe in a personal God, is by default an atheist.

While the pursuit of pleasure and temporary material happiness provide ample purpose for many people, there are some people for whom that way of living does not provide sufficient meaning. They do not accept the assertion that the existence of human beings is a chance occurrence in a basically pointless and meaningless universe. Their faith and hope in the continuation of conscious existence after the death of the temporary physical body, provide them with a better sense of purpose. Consequently they are often less bitter and vindictive when they think back about all the seemingly unnecessary pain, suffering and strife that was part of a lot of their own life experiences.

Many people who have a need for a belief in something greater than themselves and a realization that there must be a Divine Reality “behind” everything, are often dissatisfied with the alleged characteristics of the Gods of most traditional religions. The idea that God is similar to an old man with a white beard who sits on a throne and who decided that most of his miserable creatures are destined for an eternal stay in hell, is for them incompatible with, for example the unconditional love that a mother should have for her own child. Many traditional Christians' constant emphasis on their God's so-called unconditional love for His creatures, in no way changes the awkwardness of their dogmatic ideas about hell.

People who feel comfortable with the idea that the nature of the Divine is either impersonal or non-personal and who are also comfortable with the idea that the transmigration of an immortal part of man from one body to another, is a more meaningful way of thinking about life after death, have an outlook on life which is part of what I refer to as the New Spiritual worldview. Many of them identify with some ideas of the “New Age" Movement -ideas which were popularized by recent films e.g. The Secret and What the BLEEP Do We Know!? The resulting fine-sounding idea that each person can create his/her own reality by simply utilizing their own personal thoughts and attitudes, appeals to many people who are disillusioned by traditional religious ideas and by the the self-centred materialism of most Westerners. However, I distance myself from that naïve “The Power of Positive Thinking” way of thinking and I also state that certainly not all spiritually conscious people identify themselves with that way of thinking. I realize that peoples' external circumstances and inherited genes also have a significant impact on their quality of life.

My own worldview and attitude towards life is closer to a more Gnostic and/or Buddhist worldview according to which all people are in a way trapped in an objective world in which they certainly cannot determine their own future mainly by having a positive attitude regarding their living conditions. The most important purpose of every person is to find ways which can help them to “escape” from this limited earthly existence wherein they are exposed to natural forces and the power of other human beings that are largely beyond their control. The nurturing of positive thoughts and meditation techniques, as well as the pursuit of spiritual values and a constant awareness of the Divine, can however contribute significantly to each person's path to ultimate liberation.

I will now compare my own ideas regarding the qualities of man, the qualities of the Divine and the relationship between man and God, to those of Religious Fundamentalists and Materialistic Atheists. Here is a brief summary of the Creed of my New Spiritual worldview:

·        Every living being has an immortal part which can operate independently of the physical body and which continues to consciously exist after the death of the physical body. This immortal part (soul) therefore usually transmigrates from one physical body to another.

·        There is an impersonal/non-personal Absolute Divinity which, as the One Reality, transcends all manifested things. This “Unmanifested” Divinity cannot sufficiently be defined by limited human terms. The Divinity is the inherent essence of all existing things, i.e. God is the Ground of all being.

·        There is a possibility of eventual merging between the immortal part of living beings and the Divine Absolute. This merging will result in the immortal part no longer being bound by a limited existence “inside” a physical body.

All three abovementioned statements are my own personal beliefs for which I have absolutely no  sufficient “empirical” scientific evidence. I also definitely do not declare that I know that the latter three statements are “true”, but that I believe in their validity and that I certainly believe that they make my life more meaningful. There is therefore a clear distinction between some people who claim that they “know” that their creed is the “truth”, and other people who admit that they cannot with certainty state that they “know” that their creed is really based on the “truth”.

Religious Fundamentalists usually refer to an immortal part or “soul”, which is part of every person and which persists after the death of each person's physical body. These souls differ from person to person and their statuses depend on all the good and bad thoughts and/or actions of each specific person. Every human being thus consists of a mortal part -the physical body, and an immortal part -the soul. The soul is more important than the physical body because it supposedly lives forever. All people are included in one of only two groups of people -the “faithful” group of people who believes the “right” things and lives according to the “right” way of life, or the group of unbelievers who doesn't believe in those things and live according to a certain way of life. The eternal part of the soul's “lifetime” after the death of the physical body, is therefore determined by what each person thought and/or did during a relatively short period averaging 75 years. Only the faithful group of people is destined to inherit eventual Eternal Life in Heaven.

Materialistic Atheists however, claim that everything is ultimately based on corruptible matter even human emotions such as love and hate. A person's consciousness “disappears” after the disintegration of the brain. Materialistic physicists claim that there are fundamental particles, which are the basis of all things, that cannot be broken down into smaller particles or pieces. Even a person's consciousness is therefore ultimately composed of millions of tiny particles. Consciousness disappears with the death of the physical body, after the particles have “broken away” from the original intact physical brain. There is an on-going debate between one group of quantum physicists who believes that everything is ultimately composed of waves of energy, and another group of quantum physicists who believes that everything is ultimately composed of fundamental particles, e.g. quarks. Scientists who are more “open” to the possibility of the existence of non-material things, tend to find the former theory more acceptable.

“Spiritually conscious” people believe that there is a non-material part of every human being which is immortal and which continues to exist after the dissolution of the physical body. Ghosts and spirits which are observed by some people, are also composed of energy that can function independently from their previous physical bodies. Buddhists refer to a mental continuum which moves from one physical body to another -similar to a flame being transferred from one candle to another. Many years ago some philosophers believed that every man consists mainly of a spirit, a soul and a body. Even the author(s) of 1 Thessalonians 5:23 referred to those three “parts”: “Now may the God of peace himself sanctify you completely, and may your whole spirit and soul and body be kept blameless at the coming of our Lord Jesus Christ.” Whereas the spirit is the Divine “essence” of each person, the soul moves from one body to another through a process of either reincarnation or the transmigration of the soul. The difference between these two concepts is that reincarnation implies the journey of the soul from one human body to another, while the “transmigration of the soul”-concept implies the journey of the soul from a human body to an animal body and vice versa.

While I accept the overwhelming scientific evidence for the appearance of various life forms through evolutionary processes such as natural selection and mutations, I also believe that souls evolve by means of the lessons learned during many different lifetimes. The ideas and actions of a person not only affect other people, but they also have a significant influence on the future life of the person to which the soul “belongs”. Hindus and Buddhists use the word Karma to refer to the connection between “cause” and “effect” with regard to peoples' good and bad thoughts and deeds. It is therefore not quite true that you take “nothing” with you when you die. Your mood as well as the evolutionary level of development of your soul, which largely depends on your thoughts and actions during “this” life, become part of your next journey inside another physical body on earth, or perhaps in another dimension or on a different planet.

There are significant differences between (1) Religious Fundamentalists, (2) positive atheists and (3) proponents of a New Spiritual worldview, regarding their ideas about the nature of God. Religious Fundamentalists believe that there is an unbridgeable gap between their God and His creation. Their God is separate from and “beyond” His creation and can in no way be considered as being “equal” to it. No “part” of God can therefore be considered as being the inherent essence of everything inside His inferior creation. The panentheistic view regarding the nature of Divinity, which is part of a New Spiritual worldview, however acknowledges the reality of a Divine essence “within” all things. Divinity is therefore not similar to some “Super Person” who has emotions such as jealousy and love. Positive atheists reject both of these latter beliefs regarding the nature of the Divine. They assert/believe that the Divine/God is not real and that all ideas about its characteristics are wrong and based on peoples' wishful thinking. The atheist André Comte-Sponville, however acknowledges on page 82 of his book The Book of Atheist Spirituality, that one of the three classic arguments for the existence of God -the so-called cosmological argument, is the closest to being possible “evidence” for the existence of God:

“Of the three classical 'proofs' of God's existence, this is the only one I find powerful, the only one that occasionally makes me vacillate or hesitate. Why? Because contingency is an abyss in which reason loses its bearings.”

Therefore there must have been some kind of a beginning or “First Cause” to the perpetual pattern of “cause and effect”.

While it is impossible to sufficiently describe Divinity in limited human terms, some people still try to “define their understanding of it -people such as the theosophists and their definition of “Theosophic pantheism”:

“It is the doctrine that the root-essence of the universe is utter divinity, that divinity pervades throughout and is the substratum, the inmost, of all beings and things -every atom, sun, universe, man, god. Theosophic pantheism [similar to the contemporary understanding of the word 'panentheism'] excludes the idea that deity is separate from the universe [in contrast to both theism and deism]; and while denying monotheism [including traditional Christians' belief in the Trinity] and polytheism... Everything that is, is a manifestation, in one degree or another, of the allpermeant [all-pervasive?], divine essence.” [1]

Different terms have been used throughout the years to refer to the impersonal/non-personal Absolute Divinity. The German philosopher Paul Tillich spoke of “the God beyond God” and sometimes referred to the Divinity as the “Ground of all being”. Theosophists use the word Parabrahman to refer to the Unmanifested Absolute. Here is another definition that theosophists use to clarify their understanding of the Divinity:

“...the self-enduring, eternal, self-sufficient cause of all, the one essence of everything in the Cosmos. It is before all things in the Cosmos, and is the one sole limitless life-consciousness-substance from which starts into existence a center of force which may be called the Logos [the Word].”

Here is an “esoteric” interpretation of John 1:1 “In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God.”:

The “Word” referred to here, probably has the same meaning as the Logos of the ancient sages and present-day theosophists -the Logos which emanated initially from the impersonal Absolute/Divinity. The manifested Cosmos then arose through the operation of the Logos, which is a “Creative” Manifestation of the Divine. The literal interpretation of this verse differs from the esoteric interpretation. The literal interpretation is the traditional Christian claim that Jesus as the “Word” part of the Triune God, had always been “with” God the Father. This faith in the Triune nature of God was the most important part of the notorious Nicene Creed, which was adopted in the year 325.

Based on their theistic religious outlook, Religious Fundamentalists believe that every person can have a personal relationship with God and that God is capable of producing “miraculous” changes in their lives and in the world. These miracles supposedly sometimes occur after a faithful person asks for them. The destiny of each person's immortal soul depends on their faith and/or the extent to which each person fulfilled God's laws and requirements. For example, Protestants emphasize the importance of faith rather than good works, while Roman Catholics emphasize the importance of both faith and good works. Muslims and Jews emphasize the importance of each person's obedience to Allah or Yahweh's rules, laws and commandments. All of them believe that the status of a person's soul can never be the same as God's exalted status - not even after the particular soul attained Eternal Life in Heaven! Materialistic Atheists assume that death is the end of conscious existence. Accordingly any discussion about the relationship between God and man, is therefore meaningless.

Some people had, at some point in their lives, a mystical experience of “oneness” with the Divine. During this experience they feel as if all things are part of only One Reality and that they are also part of that Reality. During this time they also have an experience of paramount Unconditional Love. When those particular people “return” to everyday life after that experience, they often passionately yearn back to that mystical experience. Those experiences often make such a great impression on people to the extent that they believe that its permanent fulfilment is the true goal of their lives. The eventual permanent mystical union with the Divine is sometimes presented as the ultimate goal to which all people should strive. Different faiths have different terms which they use to refer to that eventual merging or liberation. For example, “Esoteric” Buddhists use the word paranirvana, whereas Hindus refer to moksha. Proponents of the New Spiritual worldview believe that the pursuit of eventual permanent merging with the Divine, is the highest conceivable Ideal to which people can possibly aspire.

Eventual unification with the One Reality does not imply that your individual consciousness will thereafter disappear. You will not then turn into some kind of impersonal energy. You shall still be aware. However, you will then refrain from believing that there are basic unbridgeable differences between Good and Evil, and you will realize that there is only One Reality and that you and everyone and everything “around” you, are part of that harmonious whole. You will no longer find it necessary to hope and believe that you will only be liberated “sometime” in the distant future. Emotions such as hatred will disappear from your mind and you will henceforth be united with an all-inclusive “Energy of Unconditional Love”.

---

[1] http://www.theosociety.org/pasadena/etgloss/pa-peq.htm